Trong hệ thống điện, khi sự cố xảy ra, tốc độ xử lý thường chỉ tính bằng phần nghìn giây. Chính trong khoảnh khắc ngắn ngủi đó, thiết bị rơ le bảo vệ phát huy vai trò: phát hiện, đưa lệnh cắt, cách ly sự cố, bảo vệ an toàn cho người và thiết bị.

Những kỹ sư chỉnh định rơ le lặng thầm với công việc.

Và đằng sau sự vận hành chính xác ấy là công việc thầm lặng nhưng vô cùng quan trọng của đội ngũ kỹ sư chỉnh định rơ le bảo vệ.  

Kỹ sư chỉnh định rơ le chịu trách nhiệm tính toán, cài đặt, thí nghiệm và hiệu chỉnh thông số bảo vệ cho các trạm biến áp, đường dây, máy cắt, máy biến áp… Công việc tưởng chừng khô khan, chỉ xoay quanh bảng tính, máy tính và các phần mềm chuyên dụng, nhưng thực chất lại đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối. Một sai số nhỏ trong chỉnh định có thể khiến rơ le “không tác động” khi sự cố xảy ra, hoặc tác động nhầm, gây cắt điện diện rộng. Vì vậy, người kỹ sư luôn phải cân nhắc hài hòa giữa nhanh - nhạy - tin cậy - chọn lọc của bảo vệ, để hệ thống điện vừa an toàn, vừa vận hành ổn định. Có thể nói, rơ le bảo vệ chính là “người gác cổng” của lưới điện, còn kỹ sư chỉnh định là người huấn luyện để cánh cổng đó đóng – mở đúng lúc.

Đặc biệt, đằng sau những quyết định thao tác nhanh chóng và chính xác của điều độ viên vận hành, luôn có dấu ấn thầm lặng của đội ngũ kỹ sư chỉnh định rơ le bảo vệ. Điều độ viên là người trực tiếp “ra lệnh” trong khoảnh khắc căng thẳng, nhưng để họ có thể yên tâm thao tác, hệ thống bảo vệ đã được các kỹ sư âm thầm chuẩn bị, tính toán và kiểm chứng từ trước. Nếu ví điều độ viên là “chỉ huy” trên mặt trận vận hành, thì kỹ sư chỉnh định chính là những “người lính kỹ thuật ở hậu phương”, đảm bảo luôn sẵn sàng cho trận chiến với sự cố.

Khi một đường dây bị chạm đất, ngắn mạch hay máy biến áp gặp sự cố, rơ le phải nhanh chóng nhận diện, cô lập phần sự cố, giữ cho phần còn lại của hệ thống tiếp tục hoạt động. Để có kết quả đó, các kỹ sư đã dành hàng giờ tính toán, phân tích và thử nghiệm từ trước.

Ít ai biết, sau những dòng điện an toàn và ổn định là nỗ lực không ngừng của các kỹ sư chỉnh định. Ở hiện trường, họ phải kiên trì kiểm tra, thí nghiệm thiết bị giữa cái nắng bỏng rát mùa hè hay trong những ca trực xuyên đêm. Trong phòng tính toán, hàng trăm kịch bản sự cố, hàng chục phương án chỉnh định được phân tích, so sánh để chọn ra giải pháp tối ưu. Và khi sự cố lớn bất ngờ xảy ra, mọi áp lực dồn lên kỹ sư chỉnh định: vừa phải rà soát hệ thống bảo vệ trong thời gian ngắn nhất, vừa xác định chính xác nguyên nhân, đồng thời đề xuất phương án khắc phục kịp thời để hệ thống điện trở lại vận hành sớm nhất.

Ngày nay, với sự phát triển của công nghệ số, kỹ sư chỉnh định rơ le không chỉ làm việc với các rơ le cơ điện truyền thống mà còn phải thành thạo rơ le kỹ thuật số, hệ thống bảo vệ tích hợp, SCADA, DMS… Đây cũng là lực lượng tiên phong trong việc nghiên cứu, đưa ra các giải pháp mới, nhằm tăng tính tin cậy của lưới điện, giảm thiểu thời gian gián đoạn cung cấp điện.

Nếu ví hệ thống điện như một chiến trường, thì kỹ sư chỉnh định rơ le chính là người lính gác ở tuyến đầu, âm thầm nhưng kiên định, đảm bảo “lá chắn” bảo vệ luôn sẵn sàng. Công việc của họ ít khi được nhắc đến, nhưng mỗi bóng đèn sáng, mỗi dây chuyền vận hành an toàn đều có dấu ấn của đội ngũ này. Kỹ sư chỉnh định rơ le – người gác cổng thầm lặng, góp phần giữ gìn an toàn cho dòng điện, cho cuộc sống bình yên của hàng triệu khách hàng.

( nguồn : Trang tin Ngành Điện )